اصطلاحات حقوقی (ساده و کاربردی)شماره 1
حکم (رای) قطعی چیست؟
زمانی که شما در دادگاه، پرونده ای را به جریان می‌اندازید باید مراحلی را طی کنید. (حقوقی یا کیفری ) هر پرونده ای با توجه به موضوع آن ممکن است چند مرحله داشته باشد. مثلا بعضی از پرونده ها، بعد از صدور حکم در دادگاه اولی(بدوی)، قطعی می‌شود .مثل زمانی که شخص در مهلت(20 روز) به رایی که به ضررش صادر شده است اعتراض نمی‌کنند. گاهی موضوع پرونده بعد از دادگاه بدوی در دادگاه تجدیدنظر قطعی می‌شود. گاهی نیز موضوعی بعد از دادگاه بدوی و تجدیدنظر به دیوان عالی کشور می‌رود و در آنجا قطعی می‌شود که البته در این صورت به آن حکم نهایی نیز می گویند. در نتیجه هر وقت صحبت از حکم قطعی می‌شود یعنی پرونده دیگر مختومه شده است.
نمونه دادنامه قطعی صادره از دادگاه تجدیدنظر
نمونه رأی قطعی صادره از داگاه تجدیدنظر
تفاوت شکایت حقوقی با شکایت کیفری
بسیاری از افراد جامعه تفاوت این دو شکایت را نمی دانند در اینجا به توضیح هر دو مورد به شکل بسیار ساده می پردازیم. دانستن این اصطلاحات حقوقی برای همگان لازم است.
شکایت کیفری چیست؟
در صورتی که یک شخص کاری انجام بدهد که در قانون برای اون کار مجازاتی تعیین شده باشد، فرد انجام دهنده با شکایت کیفری در دادسرا مورد تعقیب قرار می گیرد. مثل دزدی، کلاهبرداری، خیانت در امانت، جعل، صدور چک بلامحل و…
در شکایت کیفری اگر متهم در دادگاه محکوم و حکم به ضررش صادر شود برای وی سابقه کیفری ایجاد می‌شود. سابقه کیفری در آینده ممکن است مشکلاتی را برای شخص ایجاد نماید.
در شکایت کیفری ممکن است شخصی از شخص دیگر شکایت کند که به شکایت‌نامه فرد شکواییه می‌گویند. وقتی شما از شخصی شکایت کیفری می کنید به عنوان مثال کلاهبرداری، پرونده شما در ابتدا برای انجام تحقیقات به دادسرا ارجاع می شود. در دادسرا چندین شعبه وجود دارد و قاضی شعبه در دادسرا ممکن است بازپرس باشد یا دادیار.
قاضی که در شعبه دادسرا به جرایم سبک رسیدگی می کند، دادیار می گویند. اگر جرایم سنگین باشد بازپرس به آن‌ها رسیدگی می کند. برای شکایت کیفری شما باید شکواییه ثبت کنید.
بعد از اینکه دادسرا نسبت به شکایت کلاهبرداری شما تحقیقات و بررسی‌های خود را انجام داد. در صورتی که محقق شود که جرم انجام شده، تصمیم می گیرد و پرونده را برای رسیدگی به دادگاه کیفری ارسال می کند. در صورتی که بعد از تحقیقات به هر دلیلی بفهمد موضوع جرم نیست یا شخص متهم موضوع را انجام نداده، پرونده را مختومه می کند. البته در این صورت شاکی می تواند اعتراض کند. برای اطلاع از نحوه رسیدگی به شکایت کیفری، یادداشت « مراحل رسیدگی به شکایت کیفری» را مطالعه کنید.
شکایت حقوقی چیست؟ طرح دعوای حقوقی
حال در غیر از موارد فوق چنانچه اختلاف مالی یا غیر مالی بین افراد به وجود بیاید که در قانون جرم نباشد، شخصی که ضرر مالی دیده یا باید کاری در حق وی انجام می‌شده است می‌تواند شکایت حقوقی مطرح کند.
شکایت حقوقی در اصلاح طرح دعوای حقوقی می‌گویند. مثل شکایت طلبکار از بدهکار. یا شکایت خریدار از فروشنده و … در این شکایت شما باید دادخواست در دادگاه مطرح کنید. در صورت طرح شکایت حقوقی، اگر شخصی محکوم شود، سابقه کیفری برای وی ایحاد نمی شود و صرفا باید آن چیزی را که محکوم شده است را بپردازد یا انجام دهد. برای اطلاع از نحوه رسیدگی به دعوای حقوقی یادداشت «مراحل رسیدگی به شکایت حقوقی» را مطالعه کنید.
این یادداشت در حال تکمیل است. چنانچه اصطلاحات حقوقی دیگری را می‌شناسید در قسمت نظرات اعلام کنید.
نویسنده: محمدعلی پوریانیک
سپاسگزار از زحمتی که کشیدین اما ای کاش به وعده هم عمل میکردین در مطرح نمودن اصطلاحات حقوقی و معانیشو:ن…..
درود خدمت شما جناب عباسی عزیز! منظور جنابعالی رو متوجه نشدم اگر ممکنه واضح بفرمایید تا پاسخ بدیم، اگر هم اصطلاحات حقوقی خاصی در نظر دارید بفرمایید تا به صورت شفاف توضیح بدهیم. متشکرم