یک شرکت چگونه اداره می‌شود؟
بالاترین رکن تصمیم گیری یک شرکت سهاداران هستند
سلسله مراتب برای اداره شرکت:
1) سهامداران شرکت: تصمیمات و اقداماتی که برای اداره یک شرکت گرفته می‌شود، سلسله مراتبی دارد. در راس یک شرکت ابتدا سهامداران هستند که تصمیمات کلان و هیاتی راجع به شرکت می‌گیرند. سهامداران یک شرکت با تشکیل جلسه با رعایت تشریفات قانونی تصمیماتی رو می‌گیرند. این جلسه‌ای که توسط سهامداران برای گرفتن یک تصمیم تشکیل می‌شود، مجمع می‌گویند. تشکیل مجمع در شرکت، باید بر اساس تشریفات قانونی انجام شود. این تشریفات به قدری مهمه که اگر رعایت نشود و مجمع تصمیمی در جلسه بگیرد، هر شخص ذینفعی، می‌تواند در دادگاه برای ابطال آن تصمیم، طرح دعوا بکند.
سه (3) نوع مجمع داریم که هر کدام می‌تواند تصمیمات خاصی را در شرکت بگیرد:
1). مجمع عمومی موسس: همانطور که از اسمش پیداست هنگامی که یک شرکت در حال تاسیس است سهامداران آن شرکت اقداماتی را در ابتدای تاسیس شرکت باید انجام دهند. جلسه سهامداران شرکت در حال تاسیس را مجمع عمومی موسس می‌گویند. مثلا سهامدارها باید اولین مدیران شرکت را انتخاب کنند. روزنامه کثیرالانتشار شرکت را تعیین نمایند و دیگر اقدامات که در یک مقاله جداگانه به آن می‌پردازیم. مجمع عمومی موسس فقط یک بار تشکیل می شود.
2). مجمع عمومی عادی: الف: سهامداران هر شرکتی باید در پایان سال مالی خود، جلسه‌ای تشکیل بدهند و صورت‌های مالی و ترازنامه را تصویب کنند. برای تشکیل این جلسه معمولا در اساسنامه مهلتی مشخص شده است. مثلا یک شرکت مطابق اساسنامه باید تا پایان تیرماه هر سال برای تصویب صورت‌های مالی خود جلسه تشکیل دهد. اگر این جلسه در مهلت مشخص شده تشکیل شود، به آن مجمع عمومی سالانه یا سالیانه می‌گویند. اگر شرکت نتواند در مهلت مشخص شده مجمع عمومی سالانه را تشکیل دهد، در خارج از مهلت باید «مجمع عمومی عادی به‌طور فوق‌العاده» را تشکیل دهد.
ب: در یک شرکت سهامدران این اختیار را دارند تا برای تصمیم‌گیری در موضوعات شرکت هر زمانی بخواهند مجمع تشکیل دهند. اگر این مجمع در طول سال به غیر از مهلت مشخص شده در بند الف باشد به آن «مجمع عمومی عادی به طورفوق‌العاده» می‌گویند. این مجمع نباید با «مجمع عمومی فوق‌العاده» اشتباه شود. عبارت{به‌طور فوق‌العاده} یعنی سهامداران برای گرفتن یک تصمیم مهم مجبور شدند جلسه تشکیل دهند. مثلا فک کنید یکی از اعضای هیات مدیره در وسط سال فوت می‌کند به نحوی که ترکیب هیات مدیره به هم می‌خورد. اینجا مجمع عادی به طور فوق العاده باید تشکیل شود و یک عضو هیات مدیره انتخاب کند.
3). مجمع عمومی فوق‌العاده: این مجمع در قانون اختیارات خاصی دارد که در یادداشت زیر می‌توانید به طور کامل در خصوص آن مطالعه کنید. دقت داشته باشد که «مجمع عمومی فوق‌العاده» با «مجمع عمومی به‌طور فوق‌العاده» کاملا فرق می‌کنند و هر کدام وظیفه خاصی دارند.
2) هیات مدیره: مدیران یک شرکت که توسط مجمع سهامداران انتخاب می‌شوند، برای اداره شرکت اختیاراتی دارند. هیات مدیره از میان خودشان یا بیرون از شرکت یک نفر مدیرعامل تعیین می‌کنند. مدیرعامل مسئول اجرای تصمیمات هیأت مدیره است. هیات مدیره، آیین‌نامه‌های داخلی شرکت رو هم تصویب می‌کنند و برای اجرا به مدیرعامل ابلاغ می‌کنند تا ایشان به واحدها اعلام نمایند. چارت سازمانی یک شرکت هم توسط هیات مدیره تصویب می‌شود.
رکن اساسی اداره یک شرکت هیأت مدیره است
3) مدیرعامل: مدیرعامل بالاترین سمت اجرایی در یک شرکت است که توسط هیات مدیره انتخاب می‌شود. مدیرعامل مامور اجرای مصوبات هیات مدیره است. حدود اختیارات و حق‌الزحمه مدیرعامل نیز توسط هیات مدیره تعیین می‌شود. همه بخش‌های یک شرکت باید زیرنظر مدیرعامل اقدام نمایند.
بالاترین مقام اجرایی شرکت مدیرعامل است
ویدئو کامل در خصوص اداره شرکت‌های سهامی
مطالب مرتبط: چه مواردی را قبل از ورود به هیات مدیره باید بررسی کنید؟
نویسنده: محمدعلی پوریانیک