سرمایه یک شرکت را می توان از طریق موارد زیر افزایش داد:
1) افزایش سرمایه از طریق صادر کردن سهام جدید.
هر شرکت سهامی، ممکن است یک تعداد مشخصی سهام داشته باشد، مثلا شرکتی با نام تولیدکنندگان مواد شوینده پاک(نام فرضی)، 100 سهم دارد. این شرکت ممکن است بخواهد افزایش سرمایه بدهد در این صورت ممکن است تعداد سهام خود را از 100 سهم به 1000 سهم برساند. یعنی 900 سهم جدید صادر می کند. هر سهامدار به نسبت سهم خود، از سهام جدیدی که صادر می شود دارای اولویت خرید است که به آن حق تقدم می گویند.
2) افزایش سهام شرکت از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام.
مبلغ اسمی سهم چیست؟ هر شرکتی که سهام دارد هر سهم آن در اداره ثبت و اساسنامه ممکن است یک ارزش ثبت شده داشته باشد. به عنوان مثال ممکن است هر سهم شرکت تولیدکنندگان شوینده پاک(سهامی..) 100 هزار تومان ارزش اسمی داشته باشد. یعنی در اساسنامه شرکت یا مدارک آن ارزش هر سهم 100 هزار تومان ذکر شده است، این مبلغ ارزش اسمی است.
ارزش معاملاتی سهم چیست؟ ممکن است یک سهم ارزش اسمی 100 هزار تومان داشته باشد ولی ارزش واقعی سهم و معاملاتی آن یک میلیون تومان باشد. یا شرکتی زیان خیلی زیادی دیده باشد و ارزش واقعی آن کمتر از ارزش اسمی آن باشد. ارزش معاملاتی یک سهم بستگی به شرایط شرکت دارد.
حال شرکتی ممکن است ارزش اسمی هر سهمش 100 هزار تومان باشد و بخواهد مبلغ اسمی را از 100 هزار تومان به 200 هزار تومان افزایش دهد.
نکته: در صورتی می توانید از این بند برای افزایش سرمایه استفاده کنید که همه 100 درصد سهامدارها راضی باشند چرا که شما نمی توانید برای سهامدارها تعهدی ایجاد کنید و دوم اینکه کل مبلغ افزایش سرمایه نقدا پرداخت شود.
در این روش شرکت باید تمامی برگه های سهام سابق جمع آوری کند و برگه سهام جدید با مبلغ افزایش یافته، تحویل سهامدارها دهد.
3) افزایش سرمایه از طریق مازاد تجدیدارزیابی أموال شرکت:
ممکن است یک شرکت اموال و دارایی های زیادی داشته باشد که در طول چند سال قیمت آن ها افزایش زیادی داشته باشد. مثلا شرکتی در سال 80 یک قطعه زمین به مساحت 500 متر داشته که در آن سال قیمت زمین مذکور 5 میلیون تومان بوده، حال که در سال 1402 هستیم قیمت آن زمین ممکن است 5 میلیارد شده باشد. در این صورت شرکت می تواند زمین مذکور را مجددا ارزیابی کند و سرمایه شرکت را افزایش دهد. در این نوع افزایش سرمایه شرکت معا از پردات مالیات است. ضمنا دارایی های منقول نیز می تواند مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد.
نکته: استفاده از این بند برای افزایش سرمایه زمانی امکان دارد که یک شرکت طی 5 سال اخیر، أموال و دارایی های خود را تجدید ارزیابی نکرده باشد، ارزیابی دارایی باید توسط کارشناس رسمی دادگستری انجام شود.
مطلب مرتبط: مراحل افزایش سرمایه در شرکت بورسی، افزایش سرمایه چیست؟
نویسنده: محمدعلی پوریانیک