شرایط مطالبه طلب از ورثه متوفی
طلبکار چگونه باید طلب خود را از متوفی وصول کند؟
در خیلی موارد ممکن است بدهکار یا مدیون فوت کند. در این صورت سوالی که پیش می‌آید این است که تکلیف طلبکار چیست؟ طلبکار چگونه باید طلب خود را وصول کند؟
قانون در این خصوص شرایطی را فراهم نموده که درصورتی که بدهکار فوت کند، طلبکار بتواند طلب و خواسته خود را وصول نماید.
نکته: هر شخصی که فوت می‌کند، اموال و دارایی وی به وراثش می‌رسد. در حقیقت وارثین شخص متوفی جایگزین شخص متوفی می‌شوند. در اصطلاح حقوقی، وارثین شخص متوفی را قائم مقام عام می‌گویند.
وقتی دارایی شخص فوت شده به وراث وی به صورت قهری منتقل می‌شود، این دارایی شامل کلیه بدهی‌ها و دیون متوفی نیز می‌شود. یعنی وراث باید دیون و بدهی متوفی را پرداخت کنند.
نتیجه اینکه طلبکار بعد از فوت بدهکار، می‌تواند به ورثه شخص بدهکار مراجعه کند و مطالبات خود را از اموالی که به جا مانده است، مطالبه نماید.
نکات مربوط به شرایط مطالبه طلب یا خواسته از ورثه:
-
اگر ورثه متوفی، ترکه (اموال به جا مانده) را رد کنند یا قبول نکنند، طلبکار نمی‌تواند به آن‌ها برای مطالبه حق خود مراجعه نماید.
-
در صورتی که ورثه ترکه یا اموال به جا مانده را قبول کند، به میزان اموال متوفی ملزم است بدهی را پرداخت نماید. در نتیجه اگر بدهی متوفی بیش از میزان دارایی وی باشد، ورثه ملزم نیست بدهی مازاد بر دارایی را پرداخت نماید.
-
چنانچه ورثه متوفی بدون قید و شرط، ترکه یا اموال متوفی را قبول کند، باید کلیه بدهی متوفی را پرداخت کند هر چند بدهی شخص بیش از اموال به‌جا مانده باشد. اما اگر ثابت کنند که بدهی متوفی بیش از ترکه بوده، نسبت مازاد ترکه مسئول نخواهند بود.
-
هر یک از ورثه مسئول پرداخت دیون متوفی به نسبت سهم خود است. یعنی دختر نسبت به پسر باید نصف بدهی را پرداخت کند.
-
در صورتی که تعدادی از ورثه ترکه را قبول کردند تا زمانی که در ترکه تصرف نکرده باشند می‌توانند آن را رد کنند.
شرایط رد ترکه (اموال متوفی)
-
ورثه باید به صورت کتبی یا شفاهی، رد ترکه را به دادگاه اعلام کنند. در نتیجه چنانچه این اقدام را به دادگاه اعلام ننمایند، رد ترکه صورت نگرفته است.
-
رد ترکه باید در مدت 1 ماه از تاریخ اطلاع ورثه از فوت مورث انجام شود. اگر در مدت 1 ماهه این اقدام صورت نگیرد به منزله قبول ترکه است و ورثه باید دیون متوفی را پرداخت کنند.
-
اگر ورثه در مهلت 1 ماهه اعلام رد ترکه نکند و عذر موجه داشته باشد دادگاه مهلت را تمدید یا تجدید می‌کند.
نتیجه اینکه ورثه باید به محض اطلاع از فوت مورث در مدت یک ماه ترکه (اموال متوفی) را رد نماید در غیر این صورت به منزله قبول است. اگر طلبکاری طلب متوفی را از ورثه طلب کند، ورثه محکوم به پرداخت بدهی می‌شود و نمی‌تواند در دادگاه استناد نماید که ترکه را قبول نکرده است. چرا که رد ترکه باید به دادگاه ظرف یک ماه اعلام میشد.
توصیه می‌شود قبل از طرح دعوا علیه ورثه ابتدا مطالبه خود را از طریق اظهارنامه زیر ارسال نمایید:
نویسنده: محمدعلی پوریانیک